Κατ’ αρχήν, δώστε το καλό παράδειγμα
Ως γονέας ή κηδεμόνας, μην υποτιμάτε την επιρροή των πράξεων, των λόγων και των επιλογών σας. Ακόμη κι αν νομίζετε ότι τα παιδιά σας δεν σας ακούουν, η γενικότερη συμπεριφορά σας έχει τεράστια επίδραση στη συμπεριφορά του παιδιού σας. Σκεφτείτε τι μήνυμα περνάει το παράδειγμά σας στο παιδί.
Είναι δύσκολο να τα ενθαρρύνετε να κάνουν λογικές επιλογές αν δεν δίνετε το σωστό παράδειγμα!
Ένα βήμα κάθε φορά
Η ισορροπία μεταξύ προστασίας του παιδιού και ελευθερίας δεν είναι εύκολη. Δεν μπορείτε να είστε δίπλα τους συνέχεια και δε θα σας ευχαριστούσαν αν το κάνατε αυτό ούτως ή άλλως.
Όμως, με επικοινωνία και εμπιστοσύνη, μπορείτε να τα βοηθήσετε να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις σε επικίνδυνες περιστάσεις, να μαθαίνουν από τα λάθη τους, να έρχονται σε εσάς για συμβουλές και να παραμένουν ασφαλή.
Μερικές μικρές αλλαγές μπορεί να κάνουν τη διαφορά, μην περιμένετε όμως να έχετε επιτυχία σε μια μέρα. Κάντε ένα βήμα κάθε φορά.
Κανείς δεν είναι τέλειος
Να αναγνωρίζετε ότι ούτε εσείς, ούτε το παιδί σας είστε τέλειοι. Κάτι που λειτουργεί με ένα παιδί ή σε ορισμένες συνθήκες μπορεί να μη λειτουργεί με κάποιο άλλο.
Αποδεχθείτε το γεγονός ότι τα λάθη είναι αναπόφευκτα (από εσάς και από τα παιδιά) και ότι το σημαντικό είναι να μαθαίνουμε από αυτά.
Γνωρίστε το παιδί σας
Γνωρίστε το παιδί σας ως άτομο. Γνωρίζετε πραγματικά τι τους αρέσει και τι όχι, στον εαυτό τους και τους γύρω τους; Τι θα άλλαζαν στη ζωή τους (ή σε εσάς!) αν μπορούσαν;
Βρείτε το χρόνο να τα ρωτήσετε και να ακούσετε πραγματικά τις απαντήσεις τους. Μπορεί να ανακαλύψετε ότι δεν τα γνωρίζετε τόσο καλά όσο νομίζατε και αυτά θα αισθανθούν ότι η γνώμη τους μετράει πραγματικά.
Δημιουργία δεσμού
Όταν τα παιδιά αισθάνονται ότι είναι υπολογίσιμα μέλη μιας σταθερής ομάδας, ακολουθούν ευκολότερα τους συμφωνημένους κανόνες.
Δώστε στο παιδί σας την αίσθηση ότι ανήκει κάπου κάνοντας πράγματα μαζί του, ανακαλύπτοντας τι τους αρέσει, μαγειρεύοντας μαζί, βγαίνοντας μαζί έξω σαν οικογένεια. Η δημιουργία ρουτίνας σημαίνει ότι μπορείτε να περάσετε χρόνο μαζί και δίνει περισσότερες ευκαιρίες επικοινωνίας. Συγχρόνως βοηθά το παιδί σας να σας μιλήσει αν έχει κάποιο πρόβλημα.
Κάντε τα να αισθανθούν ότι τα σέβεστε
Μπορεί να φαίνεται προφανές, αλλά το να κάνετε τα παιδιά σας να αισθάνονται ότι τα σέβεστε, συχνά παραμελείται στην καθημερινότητά μας.
Η γνώμη του παιδιού σας μετράει και θα πρέπει να αισθάνονται ότι μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Ενημερώστε τα για αλλαγές που θα τα επηρεάσουν και πείτε τους ότι είστε υπερήφανοι για αυτά. Αν οι φίλοι τους εμπλακούν σε μπελάδες στους οποίους το παιδί σας δε συμμετείχε, πείτε του πόσο υπερήφανοι είστε που συμπεριφέρθηκαν τόσο ώριμα.
Θέστε όρια
Είναι σημαντικό να γνωρίζουν τα παιδιά τους κανόνες και τις συνέπειες παραβίασής τους. Θα δοκιμάσουν την αντοχή σας, έτσι μην προειδοποιείτε με ενέργειες που δεν είστε έτοιμοι να ακολουθήσετε. Μια αποτελεσματική «τιμωρία» είναι να τους αφαιρέσετε κάποια δικαιώματα – μια προγραμματισμένη έξοδο στον κινηματογράφο, την επίσκεψη φίλων, την παρακολούθηση τηλεόρασης.
Μην ξεχνάτε όμως να τα επαινείτε όταν κάνουν το σωστό. Όταν τους εξηγείτε τους λόγους για τους οποίους τίθενται οι κανόνες, τα βοηθάτε να τους ακολουθούν και να αναπτύξουν την αίσθηση υπευθυνότητας. Το να ξέρετε με ποιούς είναι και πότε θα γυρίσουν είναι σημαντικό για την ασφάλεια τους κι όχι μόνο για την ηρεμία σας.
Εμπιστευτείτε τα
Το να εμπιστεύεστε το παιδί σας σημαίνει να αισθάνεται ότι μπορεί να σας πει την αλήθεια (ειδικά για απαράδεκτα ή επικίνδυνα θέματα) κι εσείς δεν θα θυμώσετε, ούτε θα τα κρίνετε. Το να είστε πρόθυμοι να ακούσετε τη δική τους πλευρά και να συζητάτε κι άλλες επιλογές, θα τα βοηθήσει να κάνουν λογικές επιλογές στο μέλλον.
Η εμπιστοσύνη είναι σημαντική για να έχετε ανοιχτή και ειλικρινή επικοινωνία. Αν το παιδί σας αισθάνεται ότι μπορεί να συζητά τα δύσκολα θέματα μαζί σας, τότε θα σας μιλήσει όταν θα το έχει ανάγκη και θα ακούσει αυτά που θα του πείτε.
Βεβαιωθείτε ότι είναι ενημερωμένα
Τα παιδιά είναι συνήθως πιο ενημερωμένα από ό,τι νομίζουμε –όμως δε γνωρίζουν πάντα τα γεγονότα. Όποιο κι αν είναι το ζήτημα, βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας έχει τις σωστές πληροφορίες και ότι γνωρίζει που να απευθυνθεί αν χρειάζεται να μάθει περισσότερα.
Προσπαθήστε να αποφύγετε τις επιπλήξεις ή τον εκφοβισμό και συζητείστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αντικειμενικά μαζί. Χρησιμοποιείστε γλώσσα που καταλαβαίνει το παιδί και παραδείγματα που του είναι σχετικά και ενθαρρύνετέ το να σας πει την άποψή του.